به منظور بررسی رویکردهای جدید سرمایه گذاری خطرپذیر در کشور، این موضوع بر اساس مراحل مختلف سرمایه گذاری خطر پذیر از جمله پیش از سرمایه گذاری، حین سرمایه گذاری (مدل های سرمایه گذاری)، پسا سرمایه گذاری (کنترل و نظارت) و استراتژی خروج مورد واکاوی قرار گرفته شده است.

پیش از سرمایه گذاری

با توجه به گذشت چندین سال از بوجود آمدن شرکت‌های سرمایه گذاری خطرپذیر در کشور و تجربیات موفق و ناموفق کسب شده طی این سالیان، می توان اذعان داشت که ارزیابی‌های پیش از سرمایه گذاری در ابعاد مختلف با دقت بالاتری صورت می‌پذیرد. برخی از منابع مالی ناشی از سرمایه‌گذاری ‌های قبلی هنوز بازچرخانی نشده و به نظر می‌رسد وی سی ها با احتیاط بیشتری سرمایه گذاری جدید می کنند. توجه بیشتری به مسائل مرتبط با شناخت تیم و توان مدیریتی تیم سرمایه پذیر صورت می‌گیرد. ارزشگذاری‌ها واقعی تر شده و تا حد زیادی حباب ارزشگذاری از بین رفته است. در حال حاضر وی سی ها قبل از سرمایه گذاری و انعقاد قرارداد، برنامه خروج از کسب و استراتژی آن را مشخص می‌کنند.

حین سرمایه گذاری 

در حال حاضر در مرحله سرمایه گذاری رویکردهای متنوع تری در اکوسیستم استارتاپی کشور وجود دارد. بیشتر شدن تعداد صندوق‌های جسورانه بورسی، افزایش تامین سرمایه طرح ها از طریق پلتفرم‌های تامین مالی جمعی، تاسیس صندوق‌های خطر پذیر شرکتی (در راستای زنجیره ارزش صنایع و هلدینگ‌های بزرگ)، تخصصی شدن وی سی و تلاش جهت جذب سرمایه‌گذار خارجی (هر چند به دلایل کلان هنوز اتفاق مهمی روی نداده)، و ... گواهی بر تغییر رویکرد در حوزه سرمایه گذاری خطرپذیر است. 

در حوزه کلاسیک سرمایه گذاری خطرپذیر (تملک سهام) نیز در حال حاضر اکثر وی سی سهام کمتر از 50 درصد از استارتاپ‌ها اخذ می‌کنند.

کنترل و نظارت

پس از سرمایه گذاری (به طور خاص در مدل تملک سهام) موارد زیر مورد توجه ویژه‌‌ی سرمایه گذاران خطر پذیر است:

  • تمایل بیشتر سرمایه گذاران خطر پذیر به کنترل فرآیندهای مالی و حسابداری شرکت‌های سرمایه پذیر؛
  • حضور پر رنگ تر vp (venture partner) در هیئت مدیره ها و نظارت بر عملکرد استارتاپ؛
  • الزام به ارائه گزارشات مالی و مدیریتی دوره ای به سرمایه گذار خطر پذیر؛
  • الزام به انجام خرید و فروش های رسمی، پرهیز از دو دفتره بودن و شفاف بودن مباحث مالیاتی؛

خروج

یکی از مهمترین مراحل سرمایه گذاری، خروج از استارتاپ و نقد شوندگی سهام سرمایه پذیر است. از این‌رو توجه بیش از پیش به توسعه شبکه سرمایه گذاری به منظور تسهیل خروج، اصلاح ساختار مالی و حاکمیتی شرکت‌ها به منظور IPO (عرضه اولیه سهام شرکت در بورس) در حال حاضر از اهمیت ویژه‌ای در وی سی ها برخوردار است. 

جمع بندی

در این مطلب سعی شد تا به اختصار مروری بر رویکردهای جدید در حوزه سرمایه‌گذاری خطر پذیر در کشور ارائه شود.  همان‌گونه که اشاره شد سرمایه گذاری خطر طیف وسیعی تخصص‌ها و فرآیندها را شامل می‌شود که همه مراحل باید به درستی صورت پذیرد تا در نهایت وی سی‌ها بتوانند شکوفاتر و با قدرت بیشتری در مسیر سرمایه‌گذاری خطر پذیر قدم بردارند.